Eigen bedrijf starten tijdens re-integratie? Dit moet je weten
“Mag ik in spoor 2 eigenlijk ook voor mezelf beginnen?” Het is een vraag die ik in mijn praktijk regelmatig hoor. Vaak van mensen die na een periode van uitval beseffen: ik wil geen nieuwe baan, ik wil het anders. Zelf bepalen hoe ik werk, voor wie en wanneer. Geen sollicitatiebrieven meer, maar mijn eigen koers. Alleen… mag dat eigenlijk wel binnen spoor 2?
Het korte antwoord is: ja, het kan. Maar er zijn wel duidelijke spelregels.
Wat zegt het UWV?
Spoor 2 is bedoeld om werk te vinden bij een andere werkgever, als terugkeer in eigen werk niet meer mogelijk is. Het is onderdeel van de wettelijke verplichting voor zowel werkgever als werknemer om passende re-integratie-inspanningen te leveren, als terugkeer in eigen werk niet meer mogelijk is. Toch kan zelfstandig ondernemerschap in bepaalde gevallen een passende route zijn. Het UWV erkent deze mogelijkheid, mits deze goed onderbouwd is en wordt afgestemd met alle betrokken partijen.
Waar moet je rekening mee houden?
- Maak het bespreekbaar met je werkgever en arbeidsdeskundige
Het initiatief ligt bij jou, maar je kunt dit niet eenzijdig besluiten. Ondernemerschap als re-integratieroute moet afgestemd worden met je werkgever en de arbeidsdeskundige of re-integratiebegeleider. Alleen dan kan het als ‘passende inspanning’ gelden. - Zorg voor een stevig plan
Een ondernemersdroom is mooi, maar het moet wel realistisch zijn en passen binnen je belastbaarheid. Het UWV verwacht een realistische inschatting van je belastbaarheid, verdiencapaciteit en de haalbaarheid van je plan. Denk aan een ondernemersplan, eventueel een proefperiode of onderzoek naar je doelgroep en positionering. Ook bij twijfel aan structurele inzetbaarheid kan het slim zijn om eerst beperkt te starten, bijvoorbeeld als ‘oriëntatiefase’.
Let op: het moet de kortste weg naar werk zijn
Bij spoor 2 geldt het principe dat je de kortste weg naar duurzaam werk moet bewandelen. En in de meeste gevallen is dat een functie in loondienst. Ondernemerschap is zelden de snelste of eenvoudigste route. Het UWV accepteert deze richting alleen als het goed onderbouwd is dat dit een realistische kans biedt op duurzaam inkomen. Een gedegen plan en betrokkenheid van je arbeidsdeskundige en re-integratiebegeleider zijn daarbij onmisbaar. - Leg afspraken goed vast
Alle keuzes binnen spoor 2 worden vastgelegd in het re-integratieverslag. Dat geldt dus ook voor een overstap naar ondernemerschap. Deze vastlegging is essentieel: het UWV beoordeelt of werkgever en werknemer voldoende inspanning hebben geleverd. - Je blijft verantwoordelijk voor re-integratie
Een eigen bedrijf starten betekent niet dat je ‘vrijgesteld’ bent van re-integratieverplichtingen. Zolang het dienstverband loopt, blijft je werkgever eindverantwoordelijk voor passende begeleiding. Loopt het anders dan verwacht? Dan moet je ook bereid zijn een ander spoor te volgen.
Let op: geen no-riskpolis bij ondernemerschap
Een belangrijk verschil tussen loondienst en zelfstandig ondernemerschap tijdens spoor 2, is het wegvallen van de no-riskpolis.
Wanneer je bij een nieuwe werkgever in dienst gaat, profiteert die werkgever vaak van de no-riskpolis. Mocht je binnen vijf jaar opnieuw uitvallen, dan worden de loonkosten grotendeels vergoed door het UWV. Dit verlaagt de drempel voor een werkgever om jou aan te nemen.
Maar kies je voor zelfstandig ondernemerschap, dan valt dat vangnet weg. Bij ziekte of arbeidsongeschiktheid ben je zélf verantwoordelijk voor je inkomen. Er is dan geen uitkering waarop je terug kunt vallen. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) kan dit risico deels afdekken, maar de premie is vaak fors – zeker als je medische voorgeschiedenis complex is.
💡 Vergelijk het met varen in een boot: in loondienst heb je een reddingsvest, een bemanning en iemand die de route met je uitzet. Als zelfstandig ondernemer vaar je solo. Dat kan heel bevrijdend zijn, maar je moet wél zelf zorgen voor een goed kompas, voldoende brandstof en iets om op terug te vallen als het hard gaat waaien.
Wat betekent dit concreet?
- Maak een realistische risico-inschatting: wat gebeurt er met je inkomen als je tijdelijk niet kunt werken?
- Laat je goed informeren over verzekeringen, en weeg de kosten af tegen de risico’s. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) kost al snel enkele honderden euro's per maand, afhankelijk van je leeftijd, beroep en gekozen dekking. Bovendien zijn mentale klachten of bestaande medische aandoeningen soms uitgesloten van dekking, of wordt er een wachttijd gehanteerd voordat je recht hebt op uitkering. Dit maakt zelfstandig ondernemen extra risicovol – zeker in een kwetsbare fase waarin je nog herstellende bent of nog niet volledig inzetbaar bent.
- Bespreek dit ook open met je re-integratiebegeleider – het is een belangrijk onderdeel van je plan van aanpak.
Tot slot
Het opzetten van een eigen bedrijf tijdens spoor 2 is mogelijk – maar nooit vrijblijvend. Het vraagt visie, overtuigingskracht én afstemming. Daarbij geldt altijd: de kortste weg naar duurzaam werk staat voorop. Ondernemerschap is alleen een passende route als die goed onderbouwd is én realistisch haalbaar blijkt. Zie het als een serieuze re-integratieroute die je samen vormgeeft.
Wil je ontdekken of zelfstandig ondernemerschap bij je past? In mijn begeleiding verkennen we niet alleen de route naar werk, maar ook de manier waarop werk bij jóu past. Soms is dat loondienst, soms is dat een eigen bedrijf. En soms is het iets daartussenin.