Blijf je waar je bent, of laat je je omgeving bepalen hoe ver je gaat?
Zelfs als je voelt dat het tijd is voor een volgende stap, kan de mening van anderen je tegenhouden. Familie, collega’s, vrienden—ze bedoelen het vaak goed, maar soms houden ze je onbewust klein. Misschien heb je een ambitieus idee, maar krijg je subtiele of expliciete signalen dat het veiliger is om te blijven waar je bent.
De invloed van je omgeving op je loopbaan(ontwikkeling) is groter dan je denkt. Opmerkingen zoals "Je hebt toch een goede baan? Waarom zou je dat op het spel zetten?" of "Zoiets past niet bij jou, dat is niks voor jou" kunnen onbewust aan je blijven knagen. Niet omdat ze per se waar zijn, maar omdat ze je doen twijfelen aan wat je zelf voelt.
De kristalhandelaar: een metafoor voor comfort en angst
In De Alchemist van Paulo Coelho speelt de handelaar uit de kristalwinkel zich al jarenlang af in dezelfde routine. Hij heeft dromen, maar zijn omgeving bevestigt telkens dat het goed is zoals het is. De heuvel waar zijn winkel staat, is niet alleen een fysieke plek, maar ook een mentale grens.
Hij heeft zich neergelegd bij de gedachte dat het nu eenmaal zo is. Misschien is hij ooit beïnvloed door anderen die zeiden: “Verhuizen naar een drukkere plek? Dat is te veel gedoe.” Of: “Je hebt hier toch een prima bestaan? Waarom zou je dat op het spel zetten?” Die overtuigingen zijn in de loop der jaren een waarheid geworden. Zijn dromen zijn er nog wel, maar hij onderneemt niets om ze werkelijkheid te laten worden.
En zo kan het ook in je loopbaan gaan. Misschien heb je een idee voor een nieuw project, maar een collega roept: “Dat zou ik niet doen, straks valt het tegen.” Of je overweegt een carrièreswitch, maar iemand in je omgeving zegt: “Wees blij dat je een vaste baan hebt.” Soms is het subtieler: mensen die fronsen als je over je plannen praat, familieleden die benadrukken dat zekerheid belangrijk is, of collega’s die ongemakkelijk reageren als jij wél groeit en zij niet.
Wat deze reacties gemeen hebben, is dat ze vaak meer zeggen over de ander dan over jou. Angst voor verandering, de behoefte aan veiligheid of simpelweg het ongemak van groei bij anderen kan ervoor zorgen dat ze jouw ambities in twijfel trekken. En zonder dat je het doorhebt, kan dat invloed hebben op jouw keuzes.
Met wie omring je je?
De vraag is dus niet alleen “Wat wil ik?”, maar ook: “Hoe laat ik me beïnvloeden?”
Omring je je met mensen die je uitdagen en je groei stimuleren, of vooral met mensen die graag willen dat je blijft zoals je bent? Er is niets mis met zekerheid en stabiliteit, maar als je diep van binnen voelt dat je méér wilt, heeft het geen zin om je door andermans angst te laten leiden.
Een kritische blik op je omgeving kan verhelderend werken. Zijn er mensen in je leven die je steunen in je ontwikkeling, die met je meedenken in mogelijkheden in plaats van risico’s? Of merk je dat je vooral weerstand voelt als je over verandering begint?
Je eigen mentale grenzen verleggen
Soms vraagt loopbaangroei om het verleggen van je eigen mentale grenzen. Dat betekent niet dat je moet breken met iedereen die voorzichtig of behoudend is, maar het helpt om je bewust te zijn van welke stemmen je zwaarder laat wegen dan anderen. Kies ervoor om mensen op te zoeken die wél geloven in verandering. Dat kunnen collega’s, mentoren, coaches of gelijkgestemden zijn die begrijpen waarom je vooruit wilt.
Sommige mensen wachten op een extern signaal—een ontslag, een reorganisatie, een dwingende reden om in beweging te komen. Maar wat als je niet hoeft te wachten tot verandering je wordt opgedrongen? Wat als je zelf mag bepalen wanneer het tijd is voor een volgende stap?
En dan komt misschien wel de belangrijkste vraag: blijf je in je vertrouwde wereld, of durf je je comfortzone echt te verlaten? Daarover meer in de laatste blog van deze reeks.