Wat je kunt leren van een sollicitatie die allesbehalve soepel verloopt

Een sollicitatiegesprek om nooit te vergeten: ongemak, afwijzing en opluchting

Solliciteren is een vak apart. Zelfs met meerdere sollicitaties achter de rug voelde deze als een proefwerk waarvan je de vragen pas begrijpt nadat je het hebt meegemaakt. Mijn meest memorabele ervaring? Die had alles in zich: onhandigheid, onzekerheid en een vleugje absurde bureaucratie.

Ik arriveerde keurig op tijd en werd ontvangen door een secretaresse die me naar een plek naast de brommende kopieermachine wees. Daar zat ik, omringd door stapels dozen met kopieerpapier. De lucht was droog en stoffig, het constante gezoem van de kopieermachine klonk als een soort aftelklok naar het onvermijdelijke gesprek. Voor de gezelligheid hadden ze er nog een tafeltje bij gezet, dat dan weer wel. ‘Ik ga even kijken of de commissie bereid is om je te ontvangen,’ zei ze plechtig voordat ze verdween.

Dat was het eerste moment waarop ik had moeten vluchten. Maar ik bleef gedwee zitten, gehoorzaam als een modelkandidaat. Minuten leken uren terwijl ik de posters aan de muur bestudeerde—standaard kantoormotivatiequotes en een vergeelde plattegrond van het pand. Toen het gesprek eindelijk begon, voelde het als een kille ondervraging. Mijn cv werd doorgenomen alsof het een proces-verbaal was—wat misschien niet zo vreemd was, aangezien de organisatie iets met strafrecht deed. Op dat moment voelde ik mij meer verdachte dan sollicitant.

De vragen waren droog en onpersoonlijk. ‘Waarom hebt u niets met uw studie gedaan en zit u nu bij ons aan tafel?’ klonk bijna als een beschuldiging. Mijn antwoorden voelden futiel. Op een gegeven moment vroeg ik me af of ze al een kandidaat op het oog hadden en ik hier alleen zat als formaliteit. Toch hield ik mijn pokerface en probeerde ik enthousiast te blijven door mijn stem iets opgewekter te laten klinken en af en toe instemmend te knikken, ook al voelde het alsof ik in een toneelstuk zat waarvan het script me niet beviel.

Opvallend was hoe weinig interesse ze toonden in mij als persoon. Er was geen enkele vraag over mijn motivatie of wat mij energie gaf in mijn werk. Alleen maar een afvinken van kwalificaties en ervaring. Na een uur werd het gesprek afgerond en stond ik weer buiten.

Een week later werd ik gebeld: ze zagen het niet met mij zitten. Zelden heb ik zo opgelucht een afwijzing geaccepteerd. Soms is een ‘nee’ het beste cadeau dat je kunt krijgen. Het bespaart je een toekomst waarin je je niet op je plek voelt en dwingt je om eerlijk naar jezelf te kijken: wil ik dit eigenlijk wel? Achteraf besefte ik dat dit geen werkomgeving was waarin ik had willen functioneren. Toch had ik liever het lef gehad om zelf te zeggen dat ik de baan niet wilde accepteren. Liever dumpen dan gedumpt worden—zoiets.

Dit soort ervaringen zijn leerzaam, hoe pijnlijk ze op dat moment ook kunnen zijn. Probeer na afloop objectief terug te kijken: wat voelde niet goed en waarom? Gebruik die inzichten om scherper te krijgen wat je wél zoekt in een baan en wees niet bang om ook zelf 'nee' te zeggen. Je leert wat je zoekt in een werkgever, welke signalen je serieus moet nemen en dat het sollicitatieproces een tweerichtingsverkeer is. Het gaat niet alleen om hun keuze voor jou, maar ook om jouw keuze voor hen.

Heb jij ook een sollicitatie gehad waarbij je dacht: wat gebeurt hier?